‘Elio‘: Bliski susret crtićke vrste

“Elio” je pao u kinima kao kolateralna žrtva krivog tajminga (pušten tjedan dana nakon hitoidne igrane verzije “Kako izdresirati zmaja”) i prevelikih očekivanja od novog Pixarova crtića, prvog nakon blockbustera “Izvrnuto obrnuto 2”, koji je reanimirao slavni animacijski studio.

“Inside Out 2” bio je dostojan originala i podsjetio je na dane kad je Pixar nizao animirana remek-djela, poput “Priče o igračkama”, “Čudovišta iz ormara”, “Potrage za Nemom”, “WALL E-ja”, “Nebesa” i “Izvrnuto obrnuto”, ili izvanredne crtiće nadomak “masterpiece” titule, kao što su “Juhu-hu”, “Izbavitelji”, “Coco i velika tajna”...

Nešto tako automatski se očekivalo i od “Elija”, koji je konceptualno imao potencijala da dosegne Pixarove zvijezde, ali on je u konačnici ispao bliži dosezima recentnih crtića studija, poput “Svjetlosnog”, “Crvene pande” i “Elemenata”. To znači da je ispod visokih Pixarovih standarda, ali i iznad prosjeka uzme li se u obzir animacija kao takva. Moguće da je tome kumovala promjena redatelja Adriana Moline (“Coco”) i smjera priče 2023., kad su projekt preuzele Domee Shi (“Turning Red”, tj. spomenuta “Crvena panda”) i debitantica Madeline Sharafian.

Dobar dio scena iz “teasera” puštenog 2023. nedostaje u konačnoj verziji filma koju (konačno) gledamo 2025. i crtić na trenutke djeluje zbrčkano zbog očiglednog prepravljanja. Molina je navodno želio snimiti osobniji i introspektivniji komad animacije, dok su producenti tražili nešto komercijalnije, tako da je u konačnici očito prevagnulo ovo drugo i rezultiralo crtićem negdje na pola puta između pixarovski magičnog i generičkog.

No tragovi Molinina crtića opstoje u interstelarnoj pustolovini o usamljenom, sanjarski nastrojenom dječaku bez roditelja, koji ne osjeća da se “uklapa”, odnosno da pripada (na) Zemlji, stoga mašta o tome da ga otmu izvanzemaljci (“Dođite po mene!”), a to se i događa kad prime njegovu poruku i pomisle da je upravo on ambasador našeg planeta idealan za pregovore s ratobornim alienom Grigonom, ali mu se na koncu sprijatelji s miroljubivim sinom Glordonom.

Molinin svemir može podsjetiti na zagrobni svijet u “Cocu” koliko “Elio” poručuje da nismo sami jer nas “netko (od)gore” uvijek gleda, naši bližnji ili alieni. Spielbergov utjecaj je opipljiv u crtiću zagledanom u starije intergalaktičke “first contact” filmove za velike i male, “Bliske susret treće vrste”, “Navigatorov let”, “Posljednjeg zvjezdanog borca” i “Kontakt”, ali i “Star Wars” – centralna odaja tzv. Communiversea nasljeđuje Lucasov svemirski senat s različitim vrstama aliena koji ovdje kao da predstavlja UN onkraj zvijezda (“Ujedinjene napredne vrste svemira”).

“Mi po svemiru tražimo sanjare”, govore izaslanici svemirskog UN-a. Svakako, ovo je jedan spielbergovski human animirani film za sanjare i usamljene duše. Crtić s nadom i otvorenim srcem, a ne strahom gleda prema (Komuni)svemiru i izvanzemaljcima (preneseno drugima/drukčijima) u kojima traži i pronalazi pripadnost i zajedništvo, što je hvalevrijedna poruka u ova (ne)vremena kad su mnogi laki na okidaču razaranja i razdora.

Dizajn Komuni-svemira prilično je izvanzemaljski spektakularan u audiovizualnom smislu, s puno SF-ovske geometrije u crtiću koji, prirodno, ubacuje vizualne referencije na “Odiseju u svemiru”, ali i “Terminatora 2” (palac gore Eliova klona). Palac dolje “Eliu” je teško dati.